Νέα Υόρκη.- Του Αποστόλη Ζουπανιώτη

Ανακοινώνοντας με γραπτή του δήλωση της κυρώσεις, ο υπουργός Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, ανέφερε ότι οι ΗΠΑ επιβάλλουν κυρώσεις στην Προεδρία των Αμυντικών Βιομηχανιών της Τουρκίας (SSB), σύμφωνα με το άρθρο 231 του νόμου περί κυρώσεων CAATSA, για την εν γνώσει συμμετοχή σε σημαντική συναλλαγή με την Rosoboronexport, την κύρια οντότητα εξαγωγών όπλων της Ρωσίας, από την οποία προμηθεύθηκε το σύστημα πυραύλων

«Οι κυρώσεις περιλαμβάνουν απαγόρευση όλων των αμερικανικών αδειών εξαγωγής και αδειών στην SSB και πάγωμα περιουσιακών στοιχείων και περιορισμούς θεώρησης βίζας για τον Δρα Ismail Demir, πρόεδρο της SSB και άλλους αξιωματούχους της SSB», αναφέρει ο Μάικ Πομπέο.

Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών τόνισε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες κατέστησαν σαφές στην Τουρκία στα υψηλότερα επίπεδα και σε πολλές περιπτώσεις, ότι η αγορά του συστήματος S-400 θα έθετε σε κίνδυνο την ασφάλεια της στρατιωτικής τεχνολογίας και του προσωπικού των ΗΠΑ και θα παρείχε σημαντικά κονδύλια στον αμυντικό τομέα της Ρωσίας, καθώς και ρωσική πρόσβαση στις Τουρκικές ένοπλες δυνάμεις και την αμυντική βιομηχανία.

«Ωστόσο, πρόσθεσε, η Τουρκία αποφάσισε να προχωρήσει με την προμήθεια και τον έλεγχο του S-400, παρά τη διαθεσιμότητα εναλλακτικών, διαλειτουργικών συστημάτων του ΝΑΤΟ για την κάλυψη των αμυντικών της απαιτήσεων. Αυτή η απόφαση είχε ως αποτέλεσμα την αναστολή της Τουρκίας και την εκκρεμούσα απομάκρυνση από την παγκόσμια συνεργασία για το μαχητικό αεροσκάφος F-35 Joint Strike Fighter».

Ο Μάικ Πομπέο σημείωσε ότι «η σημερινή δράση στέλνει ένα σαφές μήνυμα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα εφαρμόσουν πλήρως το Τμήμα 231 της CAATSA και δεν θα ανεχθούν σημαντικές συναλλαγές με τους τομείς της άμυνας και των πληροφοριών της Ρωσίας».

Ταυτόχρονα κάλεσε την Τουρκία να επιλύσει αμέσως το πρόβλημα S-400 σε συντονισμό με τις Ηνωμένες Πολιτείες.

«Η Τουρκία είναι ένας πολύτιμος σύμμαχος και ένας σημαντικός περιφερειακός εταίρος ασφάλειας για τις Ηνωμένες Πολιτείες και επιδιώκουμε να συνεχίσουμε την από δεκαετιών ιστορία της παραγωγικής μας συνεργασίας στον τομέα της άμυνας, απαλείφοντας το εμπόδιο της κατοχής από την Τουρκία των S-400, το συντομότερο δυνατό», κατέληξε ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών..

Σε δημοσιογραφική τηλεδιάσκεψη που ακολούθησε, ανώτεροι Αμερικανοί αξιωματούχοι ανέφεραν ότι το διάστημα που πέρασε από το τότε που ολοκληρώθηκε η συναλλαγή Τουρκίας – Ρωσίας, μέχρι την επιβολή κυρώσεων, δεν είναι μεγάλο, θυμίζοντας ότι για την Κίνα πέρασαν εννέα μήνες. Σημείωσε επίσης το γεγονός ότι πρώτη φορά επιβάλλονται παρόμοιες κυρώσεις σε σύμμαχο.

Σε άλλο ερώτημα είπε πως δεν υπάρχει κανείς συσχετισμός μεταξύ του χρόνου που επιλέχθηκε για την ανακοίνωση των κυρώσεων, με την υπερψήφιση από τη Βουλή και τη Γερουσία του προϋπολογισμού Εθνικής Άμυνας των ΗΠΑ, ο οποίος υποχρεώνει τον πρόεδρο να επιβάλλει κυρώσεις CAATSA στην Τουρκία, ένα μήνα μετά την υπογραφή του σε νόμο.

Να σημειώσουμε ότι ο πρόεδρος Τραμπ έχει απειλήσει να ασκήσει βέτο, παρά το γεγονός ότι και στα δύο νομοθετικά σώματα οι πλειοψηφίες ήταν άνω του 80%.

Όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφο για τις κυρώσεις προς την Τουρκία που συζητά η Ε.Ε., ο ανώτερος αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ μνημόνευσε τις προκλήσεις της Τουρκίας σε βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου και είναι ότι αναμένει να υπάρχουν συζητήσεις με τους Ευρωπαίους εταίρους.

Σε ανακοίνωση που εξέδωσε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ αναφέρεται ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες επιβάλλουν πλήρεις κυρώσεις αποκλεισμού και περιορισμούς θεώρησης βίζας στον Ismail Demir, πρόεδρο της SSB. Faruk Yigit, αντιπρόεδρο της SSB. Serhat Gencoglu, επικεφαλής του Τμήματος Αεροπορίας και Διαστήματος της SSB ·και Mustafa Alper Deniz, Διευθυντή Προγράμματος για την Περιφερειακή Διεύθυνση Συστημάτων Άμυνας της SSB.

Οι υπόλοιπες τέσσερεις κυρώσεις αφορούν:

• απαγόρευση χορήγησης συγκεκριμένων αδειών εξαγωγής και αδειών στις ΗΠΑ για τυχόν αγαθά ή τεχνολογία που μεταφέρονται στην SSB (Ενότητα 235 (α) (2)) ·
•  απαγόρευση δανείων ή πιστώσεων από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα των ΗΠΑ προς την SSB συνολικού ύψους άνω των 10 εκατομμυρίων δολαρίων σε οποιαδήποτε περίοδο 12 μηνών (Ενότητα 235 (α) (3)) ·
•  απαγόρευση της βοήθειας που προσφέρει η Τράπεζα Εισαγωγών Εξαγωγών των ΗΠΑ στην SSB (ενότητα 235 στοιχείο α) (1)
•  απαίτηση για τις Ηνωμένες Πολιτείες να αντιταχθούν στα δάνεια που θα ωφελούσαν την SSB από διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (άρθρο 235 στοιχείο α) (4)) · και 

Σημειώνει ότι η σημερινή απόφαση καταδεικνύει περαιτέρω τη συνεχιζόμενη δέσμευση του Υπουργείου Εξωτερικών για την πλήρη εφαρμογή του άρθρου 231 του CAATSA κι ότι οι ΗΠΑ ενθαρρύνουν όλους να αποφύγουν συναλλαγές με τους τιμωρηθέντες, οι οποίες ενδέχεται να διακινδυνεύσουν υποχρεωτικές κυρώσεις, συμπεριλαμβανομένων εκείνων για εξελιγμένα όπλα υψηλής αξίας.

Ανακοινώθηκε τέλος ότι το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών πρόσθεσε τους τέσσερις αξιωματούχους της SSB στον Κατάλογο Ειδικά Χαρακτηρισμένων Υπηκόων και αποκλεισμένων ατόμων. Ως αποτέλεσμα αυτής της ενέργειας, «παγώνουν» όλα τα περιουσιακά στοιχεία και τα συμφέροντα που ανήκουν σε αυτά τα άτομα εντός της δικαιοδοσίας των Ηνωμένων Πολιτειών και γενικά απαγορεύεται σε κατοίκους των Ηνωμένων Πολιτειών να πραγματοποιούν συναλλαγές μαζί τους. Επιπλέον, αποκλείονται επίσης τυχόν οντότητες που ανήκουν, άμεσα ή έμμεσα σε ποσοστό 50 τοις εκατό ή περισσότερο, σε ένα ή περισσότερα από τα 4 αυτά άτομα.

ΑΠΕΙΛΕΙ Η ΤΟΥΡΚΙΑ

ΜΕ ΑΝΤΙΠΟΙΝΑ

Όπως αναφέρει ανταπόκριση του ΚΥΠΕ από την Κωνσταντινούπολη, η Άγκυρα καταδικάζει τις κυρώσεις των ΗΠΑ εναντίον της Τουρκίας οι οποίες ανακοινώθηκαν σήμερα και δηλώνει ότι θα ανταπαντήσει “με τον τρόπο που το θεωρεί σκόπιμο”.

Στην ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ αναφέρεται ότι η ‘Άγκυρα καταδικάζει και απορρίπτει την απόφαση των ΗΠΑ η οποία περιέχει κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας και η οποία ανακοινώθηκε σήμερα λόγω του συστήματος S400 που προμηθεύτηκε η Τουρκία. ”“Όλοι γνωρίζουν πολύ καλά τις συνθήκες υπό τις οποίες η Τουρκία προμηθεύτηκε το σύστημα S400”, αναφέρει το τουρκικό ΥΠΕΞ προσθέτοντας ότι και ο Αμερικανός Πρόεδρος Τραμπ πολλές φορές αναγνώρισε δίκιο στην Τουρκία για το θέμα αυτό.

Σύμφωνα με το τουρκικό ΥΠΕΞ, οι ισχυρισμοί των ΗΠΑ ότι οι S400 θα προκαλέσουν αδυναμία στο σύστημα του ΝΑΤΟ στερείται τεχνικής βάσης.

“Μάλιστα η Τουρκία σε αυτό το θέμα με την πρότασή της για ίδρυση μιας ομάδας εργασίας στην οποία θα συμμετάσχει και το ΝΑΤΟ, εισηγήθηκε πολλές φορές να συζητηθεί το θέμα μακριά από πολιτικές προκαταλήψεις, σε ένα αντικειμενικό και ρεαλιστικό έδαφος. Από αυτή την άποψη, αποτελεί μια πράξη ακατανόητη η μη αποδοχή εκ μέρους των ΗΠΑ της πρότασή μας για επίλυση διά του διαλόγου και της διπλωματίας όπως αρμόζει σε δύο συμμάχους”, αναφέρει το τουρκικό ΥΠΕΞ.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση “η Τουρκία θα κάνει τα απαραίτητα βήματα ενάντια στην απόφαση αυτή η οποία αναπόφευκτα θα επηρεάσει τις σχέσεις μας αρνητικά και θα απαντήσει με τον τρόπο και στον χρόνο που θα το θεωρήσει σκόπιμο”.

“Η Τουρκία δεν θα παραλείψει να λάβει και τα απαραίτητα μέτρα για να διασφαλίσει την εθνική της ασφάλεια. Σε αυτό το πνεύμα καλούμε τις ΗΠΑ να επαναθεωρήσουν την άδικη απόφασή τους για κυρώσεις την οποία ανακοίνωσαν σήμερα και να διορθώσουν το συντομότερο αυτό το σοβαρό λάθος. Ως Τουρκία καλούμε τονίζουμε για μια ακόμη φορά ότι είμαστε έτοιμοι να χειριστούμε το θέμα διά του διαλόγου και της διπλωματίας σύμφωνα με το πνεύμα της συμμαχίας”, καταλήγει το τουρκικό ΥΠΕΞ στην ανακοίνωσή του.

Νωρίτερα, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε δηλώσει ότι η Τουρκία αναμένει από τον νατοϊκό της σύμμαχο, τις ΗΠΑ, να την υποστηρίξουν και να μην της επιβάλουν κυρώσεις για την αγορά και την απόκτηση των ρωσικών αντιπυραυλικών συστημάτων S-400, και προσέθεσε ότι ο ίδιος είναι αναστατωμένος που η Ουάσινγκτον προχώρησε στη διαδικασία επιβολής κυρώσεων.

Ούτε οι κυρώσεις από τις ΗΠΑ, ούτε την Ευρωπαϊκή Ένωση θα αποτρέψουν την Τουρκία από το να υπερασπιστεί τα δικαιώματά της, ανέφερε ο Τούρκος πρόεδρος σε ομιλία του μετά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου.

Το αμερικανικό Κογκρέσο ενέκρινε την περασμένη εβδομάδα το νομοσχέδιο για τις αμυντικές δαπάνες των ΗΠΑ που περιλαμβάνει μια διάταξη για τέτοιες κυρώσεις.

Η ΡΩΣΙΑ  

Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε ότι οι κυρώσεις που επέβαλαν οι Ηνωμένες Πολιτείες εναντίον της Τουρκίας για την αγορά των ρωσικών συστήματος αεροπορικής άμυνας S-400 από τη Ρωσία είναι παράνομες και επιδεικνύουν αλαζονεία προς το διεθνές δίκαιο, σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Interfax.

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ

Η Ελλάδα, χώρα μέλος του ΝΑΤΟ, παρατηρεί με ικανοποίηση την σημερινή ανακοίνωση του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ σχετικά με την επιβολή κυρώσεων εναντίον της Διεύθυνσης Αμυντικής Βιομηχανίας της Τουρκικής Δημοκρατίας, στον Πρόεδρο της, καθώς και άλλα στελέχη της, σε εφαρμογή του Τμήματος 231 του Countering America’s Adversaries Through Sanctions Act (CAATSA).