Ουάσιγκτον.- Του Αποστόλη Ζουπανιώτη

Σε μία κίνηση που αναμένεται να επηρεάσει τις τουρκοαμερικανικές σχέσεις, η αμερικανική βουλή ενέκρινε με συντριπτική πλειοψηφία το απόγευμα της Τρίτης δύο νομοσχέδια, για αναγνώριση της Αρμενικής Γενοκτονίας και για κυρώσεις στην Τουρκία.

Βίαια αντέδρασε αμέσως η τουρκική κυβέρνηση, με δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Ωστόσο το μεγάλο ερώτημα είναι αν ο Ερντογάν, με το γνωστό ταμπεραμέντο του, θα καταπιεί την προσβολή, ή θα ακυρώσει την επίσκεψή του στις ΗΠΑ, στα μέσα Νοεμβρίου;

Το νομοσχέδιο 296, που εισηγήθηκαν ο δημοκρατικός Ανταμ Σκιφ κι ο ρεπουμπλικανός Κώστας Μπιλιράκης, και αναγνωρίζει τη Γενοκτονία των Αρμενίων, υιοθετήθηκε με ψήφους 405 έναντι 11, επί συνόλου 435 μελών.

Λίγη ώρα αργότερα, η Βουλή ενέκρινε – με ψήφους 403 υπέρ και 16 κατά – το νομοσχέδιο 4695 που ζητά την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία, ως αντίποινα για την εισβολή  στη βορειοανατολική Συρία.

Ανάλογα δικομματικά νομοσχέδια προωθούνται και στη Γερουσία.

Ο ρεπουμπλικανός γερουσιαστής του Τέξας, Τεντ Κρουζ, ο οποίος εισηγήθηκε μαζί με τον δημοκρατικό  γερουσιαστή Ρόμπερτ Μενέντεζ το πανομοιότυπο ψήφισμα 150, με δήλωσή του κάλεσε τους συναδέλφους του στη Γερουσία να εξετάσουν αμέσως και να υποστηρίξουν το ψήφισμα.

Στη Γερουσία το ψήφισμα για τις κυρώσεις έχουν εισηγηθεί οι γερουσιαστές Λίντσεϊ Γκράχαμ και Κρις Βαν Χόλεν. Μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος της ψηφοφορίας στη Βουλής, ο ρεπουμπλικανός Γκράχαμ είπε πως αναμένει «η Γερουσία να αναλάβει στα χέρια της την υπόθεση και να δώσει στην Τουρκία να καταλάβει πως οι ΗΠΑ δεν θα μένουν στο περιθώριο, καθώς οι Τούρκοι θα δημιουργούν προβλήματα σ’ εμάς και τους συμμάχους μας».

ΑΡΜΕΝΙΚΗ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Το νομοσχέδιο ξεκινά με την ιστορική υπενθύμιση της αναγνώρισης και καταδίκης από τις ΗΠΑ, της δολοφονίας 1,5 εκατομμυρίων Αρμενίων από την Οθωμανική Αυτοκρατορία από το 1915 έως το 1923 και της παροχής βοήθειας στους επιζήσαντες της εκστρατείας γενοκτονίας εναντίον των Αρμενίων, Ελλήνων, Ασσυρίων, Χαλδαίων , Συρίων, Αραμαίων, Μαρωνιτών και άλλων Χριστιανών, παραθέτοντας μάλιστα την εκστρατεία του τότε πρέσβη στην Τουρκία, Χένρι Μόργκενθο κατά της εξόντωσης της Αρμενίων.

Και υπενθυμίζοντας το νόμο 115-441, ο οποίος ορίζει ότι «η πρόληψη των βιαιοπραγιών αποτελεί εθνικό συμφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών», επιβεβαιώνει ότι η πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών είναι να ακολουθήσουν μια ευρεία στρατηγική που να ταυτοποιεί, να προλαμβάνει και να ανταποκρίνεται στον κίνδυνο βιαιοπραγιών, μέσω της ενίσχυσης « των διπλωματικών απαντήσεων και την αποτελεσματική χρήση της εξωτερικής βοήθειας για τη στήριξη των κατάλληλων μεταβατικών μέτρων δικαιοσύνης, συμπεριλαμβανομένης της λογοδοσίας για εγκληματικές πράξεις στο παρελθόν».

Στη βάση αυτών, αποφασίζει,

Πρώτον, να τιμάται η μνήμη της Αρμενικής Γενοκτονίας, μέσω επίσημης αναγνώρισης και υπόμνησης.

Δεύτερον, να απορρίπτονται  προσπάθειες στρατολόγησης, συμμετοχής ή διασύνδεσης καθ’ οιονδήποτε τρόπο της αμερικανικής κυβέρνησης με άρνηση της γενοκτονίας των Αρμενίων ή οποιασδήποτε άλλης γενοκτονία, και

Τρίτον, να ενθαρρύνεται η επιμόρφωση των πολιτών και δημόσια η κατανόηση από αυτούς των γεγονότων της γενοκτονίας των Αρμενίων, συμπεριλαμβανομένου του ρόλου των Ηνωμένων Πολιτειών στην προσπάθεια ανθρωπιστικής βοήθειας, καθώς και τη σημασία της Γενοκτονίας των Αρμενίων για τα σύγχρονα εγκλήματα εναντίον της ανθρωπότητας.

ΨΗΦΙΣΜΑ ΓΙΑ ΚΥΡΩΣΕΙΣ

Διαφορετικά κίνητρα είχαν ο δημοκρατικός πρόεδρος της επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, Έλιοτ Ένγκελ κι ο ρεπουμπλικανός επικεφαλής της μειοψηφίας στην επιτροπή, Μάικ Μακκόλ, όμως συνεργάστηκαν άψογα για το νομοσχέδιο 4695, το οποίο προβλέπει- μεταξύ άλλων – κυρώσεις σε ανώτερους Τούρκους αξιωματούχους και απαγόρευση εισόδου τους στις ΗΠΑ, απαγόρευση μεταφοράς αμερικανικού στρατιωτικού υλικού το οποίο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στη Συρία, επιβολή κυρώσεων στην τράπεζα HalkBank, ανώ απαιτεί από την κυβέρνηση να επιβάλλει κυρώσεις CAATSA στην Τουρκία για αγορά του ρωσικού αντιαεροπορικού και αντιπυραυλικού συστήματος S-400.

Ο ρεπουμπλικανός Μακόλ, μιλώντας στη Βουλή, έστρεψε τα πυρά του στον Ταγίπ Ερντογάν για την εισβολή και την κατάσταση που δημιούργησε, απειλώντας με επιβολή αυστηρών κυρώσεων αν δεν τηρήσει τη συμφωνία του με τον αντιπρόεδρο Πενς. Μάλιστα χαρακτήρισε το νομοσχέδιο «’οπλο στα χέρια του προέδρου», για να εφαρμώσει η Τουρκία τη συμφωνία.

«Ο πρόεδρος Τραμπ κι ο πρόεδρος Ερντογάν είναι εξίσου υπεύθυνοι για την καταστροφή στη βορειοανατολική Συρία και πρέπει αμφότεροι να βρεθούν υπόλογοι», είπε στην ομιλία του ο δημοκρατικός πρόεδρος της Επιτροπής Έλιοτ Ένγκελ.

Ο δημοκρατικός βουλευτής είπε πως οι κυρώσεις έχουν σχεδιαστεί ειδικά για να στοχεύουν τους Τούρκους αξιωματούχους και τους θεσμούς που ευθύνονται για την αιματοχυσία στη Συρία, χωρίς να πληγώνουν χωρίς νόημα τον τουρκικό λαό. «Εξάλλου, είναι ο Ερντογάν – όχι ο τουρκικός λαός – υπεύθυνος γι ‘αυτή τη φρίκη. Ο Ερντογάν είναι ένας αυταρχικός κακοποιός. Η διακυβέρνησή του έχει αφήσει ένα έντονο μαύρο σημάδι στις ιστορικά κοσμικές και δημοκρατικές παραδόσεις της Τουρκίας».

Να σημειωθεί ότι λίγο πριν ξεκινήσουν οι ψηφοφορίες στη Βουλή, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δημοσιοποιούσε το συγχαρητήριο μήνυμα του υπουργού Εξωτερικών προς την Τουρκία, για τον εορτασμό της 96^ης επετείου της ίδρυσης της Τουρκικής Δημοκρατίας.

Έντονη αντίδραση του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών στα ψηφίσματα της Βουλής των Αντιπροσώπων       

ΑΠΕ-ΜΠΕ-Reuters-AFP

Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου επέκρινε έντονα την κίνηση της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ να ταχθεί χθες Τρίτη — με συντριπτική πλειοψηφία — υπέρ ψηφίσματος που αναγνωρίζει τις μαζικές σφαγές των Αρμενίων πριν από έναν αιώνα και πλέον ως «γενοκτονία», απόφαση την οποία χαρακτήρισε «άκυρη».

Το ψήφισμα που αναγνωρίζει τις μαζικές σφαγές των Αρμενίων ως γενοκτονία εγκρίθηκε με 405 ψήφους υπέρ έναντι 11 κατά. Πρόκειται για μια απόφαση με συμβολικό, αλλά ιστορικό χαρακτήρα, η οποία θεωρείτο βέβαιο ότι θα αναζωπυρώσει την ένταση στις σχέσεις ανάμεσα στην Ουάσινγκτον και την Άγκυρα.

Σε ανάρτησή του στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Twitter, ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας υποστήριξε ότι η Τουρκία απέτρεψε ένα «μεγάλο παιγνίδι» με την εισβολή της στη βορειοανατολική Συρία — χωρίς να δώσει περισσότερες διευκρινίσεις — ενώ έκρινε πως η ψηφοφορία στη Βουλή των Αντιπροσώπων είχε στόχο να παρθεί «εκδίκηση» για αυτή τη στρατιωτική επιχείρηση.

«Εκείνοι τα σχέδια των οποίων ματαιώθηκαν στρέφονται σε αραχνιασμένες αποφάσεις. Οι κύκλοι που πιστεύουν ότι θα πάρουν εκδίκηση με αυτόν τον τρόπο κάνουν λάθος. Αυτή η επονείδιστη απόφαση εκείνων που εκμεταλλεύονται την ιστορία για πολιτικούς σκοπούς είναι άκυρη για την κυβέρνηση και τον λαό μας», ανέφερε ο τούρκος ΥΠΕΞ.

Παράλληλα, οι υπηρεσίες του εξέδωσαν ανακοίνωση με την οποία καταδικάζεται σθεναρά η απόφαση της Βουλής των Αντιπροσώπων να ζητήσει την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία. Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, στο δελτίο Τύπου που δημοσιοποίησε, ανέφερε ότι η απόφαση αυτή αντιβαίνει στη συμμαχία της Τουρκίας και των ΗΠΑ, συμμάχων στον Οργανισμό του Συμφώνου του Βόρειου Ατλαντικού.

Η απόφαση με την οποία καλείται η κυβέρνηση του Ρεπουμπλικάνου Ντόναλντ Τραμπ να επιβάλλει κυρώσεις και άλλα περιοριστικά μέτρα σε βάρος της Τουρκίας και κορυφαίων τούρκων αξιωματούχων εξαιτίας της τουρκικής στρατιωτικής επίθεσης στη βορειοανατολική Συρία εγκρίθηκε νωρίτερα με 403 ψήφους υπέρ έναντι 11 κατά.

Στην ανακοίνωσή του το τουρκικό ΥΠΕΞ επισημαίνει επίσης ότι το ψήφισμα αυτό αντίκειται στη διμερή συμφωνία της Ουάσινγκτον και της Άγκυρας τη 17η Οκτωβρίου για την κήρυξη κατάπαυσης του πυρός, η οποία ανέστειλε την τουρκική στρατιωτική επιχείρηση. Ακόμη, καλεί την κυβέρνηση των ΗΠΑ να λάβει μέτρα για να αποφευχθούν κινήσεις οι οποίες θα βλάψουν περαιτέρω τους διμερείς δεσμούς.

Η απόφαση με την οποία ζητείται από την κυβέρνηση να επιβληθούν κυρώσεις και περιοριστικά μέτρα στην Τουρκία για την εισβολή της στη βορειοανατολική Συρία θα πρέπει να εγκριθεί και από τη Γερουσία για να έχει πρακτικό αντίκρισμα.

Η απόφαση με την οποία αναγνωρίστηκε η γενοκτονία των Αρμενίων ήταν η πρώτη που τέθηκε ποτέ σε ψηφοφορία στην ολομέλεια του σώματος· η κάτω Βουλή ενέκρινε το μη δεσμευτικό ψήφισμα αυτό με 405 ψήφους (επί συνόλου 435) σε μια σπάνια επίδειξη σύμπνοιας μεταξύ των Δημοκρατικών και των Ρεπουμπλικάνων κοινοβουλευτικών.

Η γενοκτονία των Αρμενίων αναγνωρίζεται επίσημα από περίπου τριάντα χώρες αλλά και από μεγάλο μέρος της κοινότητας των ιστορικών. Κατά εκτιμήσεις, από 1,2 ως 1,5 εκατ. Αρμένιοι σφαγιάστηκαν εν μέσω του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου από τα στρατεύματα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που είχε συμμαχήσει τότε με τη Γερμανία και την Αυστροουγγαρία.

Η Τουρκία αρνείται τη χρήση του όρου «γενοκτονία», διατείνεται πως διαπράττονταν σφαγές εκατέρωθεν εν μέσω εμφυλίου πολέμου και λιμού με εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς και στα δύο στρατόπεδα.

Τον Απρίλιο του 2017, λίγο καιρό αφότου έγινε ο ένοικος του Λευκού Οίκου, ο Ντόναλντ Τραμπ είχε χαρακτηρίσει τη σφαγή των Αρμενίων το 2015 «μια από τις χειρότερες μαζικές φρικαλεότητες του 20ού αιώνα», αποφεύγοντας όμως επιμελώς να χρησιμοποιήσει τον όρο «γενοκτονία». Η τοποθέτησή του είχε προκαλέσει την οργή της Άγκυρας, που είχε καταγγείλει την «παραπληροφόρηση» που διέσπειρε κατ’ αυτήν ο αμερικανός πρόεδρος.

Πριν εκλεγεί πρόεδρος το 2008, ο προκάτοχός του Μπαράκ Ομπάμα είχε δεσμευθεί ότι θα αναγνώριζε τη γενοκτονία των Αρμενίων, όρο όμως τον οποίο δεν πρόφερε ποτέ στη διάρκεια της θητείας του.

Ο ΥΠΕΞ Τσαβούσογλου προειδοποιεί ότι θα “εξοντωθούν” οι Κούρδοι μαχητές που θα παραμείνουν στη ζώνη ασφαλείας στη Συρία

AΠΕ-Reuters-Anadolu-Sputnik

Η Τουρκία θα εξοντώσει τυχόν μέλη της συριακής κουρδικής πολιτοφυλακής YPG (Μονάδες Προστασίας του Λαού) που θα παραμείνουν στη σχεδιαζόμενη «ζώνη ασφαλείας» στη βορειοανατολική Συρία μετά την παρέλευση της διορίας των 150 ωρών που συμφωνήθηκε με τη Μόσχα, προειδοποίησε απόψε ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου.

Νωρίτερα, ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανακοίνωσε ότι η Ρωσία ενημέρωσε την Άγκυρα ότι οι μαχητές των YPG αποχώρησαν από τη μεθοριακή ζώνη.

Μιλώντας στην κοινή συνέντευξη Τύπου με τους ομολόγους του της Ρωσίας και του Ιράν στη Γενεύη, ο Τσαβούσογλου είπε ότι η Τουρκία πιστεύει τους Ρώσους εταίρους της όταν λένε ότι οι YPG έχουν φύγει από τα σύνορα. Πρόσθεσε όμως ότι «δεν μπορεί να εμπιστευτεί τρομοκράτες».

Ο Τούρκος ΥΠΕΞ δήλωσε επίσης ότι τα συριακά εδάφη που ελέγχονται από τρίτα μέρη μπορεί να επιστραφούν στη Δαμασκό αφού εξαλειφθεί η τρομοκρατική απειλή στη χώρα. “Όταν έρθει η ώρα που το συριακό καθεστώς, στο τέλος αυτής της πολιτικής διαδικασίας, θα είναι ικανό να προστατεύσει τα εδάφη της χώρας, να εξαλείψει την τρομοκρατική οργάνωση από αυτά, νομίζω ότι όλα τα εδάφη θα επιστραφούν στη Συρία. Πρόκειται για έδαφος της Συρίας και είμαστε δεσμευμένοι στην εδαφική ακεραιότητα της χώρας”, είπε.

Αναφερόμενος στις συνεδριάσεις της Συριακής Συνταγματικής Επιτροπής, που πρόκειται να ξεκινήσουν αύριο, είπε ότι η έναρξη των συζητήσεων για το νέο Σύνταγμα της Συρίας συνιστά ένα τεράστιο βήμα προς τα εμπρός.

Το υπουργείο Άμυνας της Τουρκίας έκανε εξάλλου γνωστό ότι έχει ξεκινήσει η αποναρκοθέτηση καθώς και αναγνωριστικές πτήσεις σε βάθος 10 χιλιομέτρων εντός του συριακού εδάφους, στη ζώνη όπου θα γίνονται οι κοινές περιπολίες των τουρκικών και των ρωσικών δυνάμεων.